W listopadzie 2022 roku została przyjęta Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2381 w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych oraz powiązanych środków („Dyrektywa”), której celem jest zapewnienie zrównoważonej reprezentacji kobiet i mężczyzn wśród dyrektorów spółek giełdowych. Jednym z zadań Dyrektywy jest ustanowienie skutecznych środków, które mają przyśpieszyć postępy w osiąganiu równowagi płci. Państwa członkowie powinny wdrożyć Dyrektywę do krajowych porządków prawnych do 28 grudnia 2024 roku, natomiast spółki, które będą objęte Dyrektywą muszą sprostać określonym w niej wymaganiom do 30 czerwca 2026 roku.
W Polsce rozpoczęły się prace nad implementacją ww. przepisów. Pod koniec lipca br. w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zostały opublikowane założenia do nowych regulacji.
Resort sprawiedliwości pracuje nad wdrożeniem do polskiego prawa dyrektywy Women on Boards. W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów zamieszczono informację o pracach Ministerstwa Sprawiedliwości nad projektem ustawy wdrażającej m.in. dyrektywę Women on Boards o numerze UC63.
Na ten moment na stronie rządowej zamieszczono ogólne informacje, jaki jest cel projektu, przyczyna, potrzeba i istota rozwiązań planowanych w projekcie.
Podmioty zobowiązane – czyli jakie spółki będą musiały dążyć do zapewnienia równowagi płci?
Dyrektywa przewiduje, że do osiągnięcia celów dotyczących równowagi płci w organach spółek będą zobowiązane spółki giełdowe, tj. spółki, które mają siedzibę w Państwie członkowskim oraz których akcje są dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w co najmniej jednym państwie członkowskim. Przy czym zgodnie z motywem (29), jak i art. 2 Dyrektywy, przepisy zobowiązujące do zapewnienia równowagi płci nie będą miały zastosowania do mikroprzedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP).
Poprzez MŚP należy rozumieć przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niż 250 pracowników i którego roczny obrót nie przekracza 50 mln EUR lub którego całkowity bilans roczny nie przekracza 43 mln EUR, lub – w przypadku MŚP z siedzibą w państwie członkowskim, którego walutą nie jest euro – równowartości tych kwot w walucie tego państwa członkowskiego.
Zgodnie z informacjami zamieszczonymi w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów, szacuje się, że w przypadku Polski, mikroprzedsiębiorcy oraz mali i średni przedsiębiorcy, którzy są wyłączeniu z obowiązku przewidzianego w Dyrektywie, stanowią mniej niż połowę spółek obecnie notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych.
Parytety
Do końca czerwca 2026 roku określone podmioty będą zobowiązane do zapewnienia równowagi płci na stanowiskach dyrektorskich. Dyrektywa przewiduje, że Państwa członkowie powinny nałożyć na spółki giełdowe jeden z poniższych celów:
co najmniej 40% stanowisk dyrektorów nie wykonawczych powinno być zajmowane przez osoby należące do niedostatecznie reprezentowanej płci
co najmniej 33% wszystkich stanowisk dyrektorskich, w tym zarówno dyrektorów wykonawczych, jak i nie wykonawczych powinno być zajmowane przez osoby należące do niedostatecznie reprezentowanej płci
Zgodnie z Dyrektywą, to od decyzji danego Państwa członkowskiego będzie zależało, który z powyższych celów zostanie wybrany.
Zgodnie z założeniami do projektu ustawy, nowe przepisy mają zakładać osiągnięcie przez spółki objęte tą regulacją parytetu 33% wszystkich stanowisk, zarówno w zarządzie, jak też w radzie nadzorczej spółki.
Proces selekcji i kryteriów kwalifikacji
Zgodnie z Dyrektywą należy wprowadzić pewne minimalne standardy w odniesieniu do wymogu obowiązującego spółki giełdowe, w których brakuje zrównoważonej reprezentacji płci. Standardy te mają dotyczyć selekcji kandydatów powoływanych lub wybieranych na stanowiska dyrektorskie na podstawie przejrzystego i wyraźnie określonego procesu selekcji oraz obiektywnej, porównawczej oceny kwalifikacji kandydatów pod względem odpowiedniości, kompetencji i wyników w pracy. Selekcja kandydatów na stanowiska dyrektorskie powinna odbywać się w ten sposób, aby w przypadku osób posiadających równorzędne kwalifikacje pod względem odpowiedniości, kompetencji i wyników w pracy – pierwszeństwo było przyznawane kandydatowi należącemu do niedostatecznie reprezentowanej płci, chyba że – w wyjątkowych przypadkach – istnieją inne względy prawne, takie jak wprowadzone polityki dotyczące różnorodności, które mogą uwzględniać szczególną sytuację kandydata płci przeciwnej.
Projektowane przepisy mają odzwierciedlać powyższe zasady. Przepisy dodatkowo mają przewidywać zasadę odstępstwa w sytuacji, gdy ważne powody przemawiają za wyborem kandydata płci przeciwnej, nie należącego do grypy niedostatecznie reprezentowanej płci, zaznaczając przy tym, że kryteria przyjęte na zasadzie wyjątku, nie mogą mieć charakteru dyskryminacyjnego.
Warto również zauważyć, że nowe przepisy mają również przewidywać prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów, jak też stosowanie przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny dla osoby wobec której doszło do naruszenia wymogów w zakresie selekcji jak i kryteriów kwalifikacji.
Sprawozdawczość
Na podstawie Dyrektywy państwa członkowskie zostały zobowiązane do nałożenia obowiązku informacyjnego na spółki giełdowe. Mają być one zobowiązane raz w roku do przekazywania właściwym organom informacji na temat reprezentacji płci w ich organach, z rozróżnieniem na dyrektorów wykonawczych i nie wykonawczych, oraz na temat środków podjętych z myślą o osiągnięciu założonych celów.
Zgodnie z zapowiedzią, projekt ustawy ma przewidywać obowiązek sporządzenia przez zarząd w każdym roku kalendarzowym sprawozdania dotyczącego równowagi płci w organie reprezentacji oraz organie nadzoru spółki. Co więcej przepisy mają określać zakres informacji jakie powinny znaleźć się w sprawozdaniu (przy czym zakres ten nie będzie katalogiem zamkniętym).
Warto również zauważyć, że przepisy mają przewidywać prawo do nałożenia przez Komisję Nadzoru Finansowego kary pieniężnej do wysokości kwoty stanowiącej równowartość 10% całkowitego rocznego przychodu wykazanego w ostatnim zbadanym sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy, za niewykonanie obowiązku sprawozdawczego.
Witaj na stronie Women Leaders Polska. Cieszymy się, że tu trafiłaś, ponieważ to oznacza, że widzisz potrzebę zmiany. Parę lat temu Melinda Gates zauważyła, że rozwiązanie systemowe, w których aktualnie funkcjonujemy, były tworzone setki lat temu dla naszych dziadków, kiedy potrzeby społeczeństw drastycznie odbiegały od tego, czego potrzebujemy teraz. Zaledwie od stu lat kobiety mają ustawowo równe prawa. Mamy równe prawa, ale nierówne obowiązki.
Comments